Intellectueel eigendom: alles wat je moet weten

Wat is intellectueel eigendom?

Als je iets unieks bedenkt of maakt, dan ben jij daar automatisch de eigenaar van. Of het nou gaat om een uitvinding of een kunstwerk, het is jouw intellectueel eigendom. Dat betekent dat iemand anders het niet zomaar mag kopiëren, namaken, publiceren of op de markt brengen.

Intellectueel eigendom vastleggen

Rond intellectuele rechten staat veel beschreven in nationale en internationale wetten. Dat is ook niet zo vreemd, er kan veel geld mee gemoeid zijn. Dan bedoelen we niet alleen dat iemand anders rijk kan worden met jouw idee. Het is belangrijk om intellectueel eigendom goed vast te leggen, zodat duidelijk is dat het van jou is. Oók als je het in de toekomst ooit wilt overdragen.

Overdracht intellectueel eigendom

Intellectuele eigendomsrechten worden in de wet als een soort ‘goederen’ gezien. Dat betekent dat je ze dus ook kunt verkopen of overdragen. Juist omdat ze zoveel waarde vertegenwoordigen, kan er ook beslag op worden gelegd.

Waarom zou je jouw intellectueel eigendom beschermen?

Zodat duidelijk is dat jij de intellectuele eigendomsrechten hebt. Niet alleen om ze later eventueel te kunnen verzilveren, maar ook om jezelf vandaag te beschermen tegen concurrenten. Heb je een technisch idee ontwikkeld? Dan kun je met een octrooi ervoor zorgen dat concurrenten het niet zomaar kopiëren. Je kunt een ‘regionaal beperkt monopolie’ krijgen. In gewonemensentaal: alleen jij mag in jouw regio deze techniek gebruiken, toepassen of verkopen.

Welke soorten intellectueel eigendomsrecht zijn er?

Er zijn heel veel verschillende soorten intellectueel eigendomsrecht. Je kunt ze grofweg indelen in twee categorieën:

• het auteursrecht (en aanverwante rechten) - alles wat met artistieke werken te maken heeft;
• de industriële rechten - alles wat met bedrijfsvoering en zakendoen te maken heeft.

Advocaat intellectueel eigendom

Juist omdat er zoveel verschillende soorten intellectueel eigendomsrecht bestaan, zijn er ook veel gespecialiseerde advocaten. Juristen die bijvoorbeeld alles weten van merkenrecht of halfgeleidersrecht. Bij DAS werken juridisch specialisten met diverse achtergronden. We adviseren je graag.

Soorten rechtsgebieden van intellectueel eigendom

A. Auteursrecht en aanverwante rechten

• Het auteursrecht: iemand die iets creatiefs maakt, heeft het exclusieve recht om zijn creatie te vermenigvuldigen en openbaren. Denk hierbij aan literatuur, foto’s en schilderijen, maar ook aan bladmuziek, computerprogramma’s en modellen.
• ‘Naburige rechten’ richten zich op uitvoeringen en audiovisuele werken. Het gaat dus om de unieke manier waarop je een werk (van jou of iemand anders) uitvoert. Dit recht beschermt kunstenaars, omroepen en producenten. Je mag een bepaalde musical bijvoorbeeld niet precies hetzelfde opvoeren als een andere theaterproducent dat doet (ook al is de musical gebaseerd op een bestaande tekst).
• Het databankenrecht gaat over een verzameling van werken of elementen. Het hoeven niet per se auteursrechtelijk beschermde zaken te zijn. Het gaat om het exclusieve recht deze verzameling van elementen te vermenigvuldigen of openbaar te maken.

B. Industriële rechten

• Het octrooirecht heeft betrekking op uitvindingen. De octrooihouder mag met de uitvinding doen wat hij wil.
• Het merkenrecht beschermt productnamen, logo’s en andere zaken die specifiek zijn voor een bepaald merk.
• Het handelsnamenrecht zegt dat je niet zomaar een bedrijf mag beginnen onder een naam die al bestaat. Ook een naam die voor verwarring kan zorgen mag niet (‘DASS Rechtshulp’ is bijvoorbeeld een slecht idee).
• Het tekeningen- en modellenrecht: producten die volgens een bepaald model worden vormgegeven zijn beschermd en dat geldt ook voor producten die zijn voorzien van een bepaalde tekening.
• Het halfgeleidersrecht: wetgeving die zich specifiek richt op de wereld van computerchips en microprocessors. Speciale ontwerpen op het gebied van halfgeleiders zijn wettelijk beschermd.
• Het kwekersrecht: heb je als teler een nieuw plantenras gecreëerd? Dan kun je daar de intellectuele eigendomsrechten op krijgen. Het gaat om rassen in het plantenrijk, dus niet om dieren.

Geen eigen wet, wel steeds belangrijker: domeinnaamrecht

Internetadressen (ook wel ‘domeinnamen’) kunnen een behoorlijke waarde vertegenwoordigen. Dat betekent dat er ook regelmatig rechtszaken over worden gevoerd. De rechten rond domeinnamen zijn niet in een aparte wet geregeld. Een geschil rond een internetadres wordt dan ook meestal gevoerd op grond van het handelsnaamrecht of merkenrecht. Er zijn ook arbitrageprocedures, zoals de Uniform Domain-Name Dispute-Resolution Policy (UDRP).

Zoek je een jurist intellectueel eigendom of heb je een vraag?

Je kunt ons altijd even bellen. Ben je niet verzekerd? Bel dan 088 3279 822. Ben je wel verzekerd? Bel ons dan via 020 651 1715 voor advies.