Erfgrensregels: waar moet ik rekening mee houden?

Wat is een erfgrens?

Een erfgrens is een (denkbeeldige) lijn tussen jouw grond en die van je buren. Het is de scheidslijn waarbinnen jij verantwoordelijkheid draagt voor jouw stuk grond en waarbuiten de verantwoordelijkheid van je buren begint. Een erfgrens brengt verschillende regels met zich mee. Hieronder staan ze voor je op een rijtje.

Bouwen op de erfgrens

Wil je een muur of schutting als erfafscheiding plaatsen? Dan zijn je buren verplicht hieraan mee te werken. Dat is wettelijk zo geregeld. Verjaring maakt daarbij niet uit.

De scheiding moet bestaat uit steen, hout of ander geschikte materiaal; en mag niet doorzichtig of doordringbaar zijn. Je mag er dus niet doorheen kunnen kijken of lopen.

Door een heg kun je soms heen kijken of lopen. Dit materiaal is ook niet opgenomen in het Wetboek. Je kunt je buren dus niet verplichten een heg als erfafscheiding te plaatsen. Bij een muur of schutting kan dit wel.

Bestaande erfafscheiding op de erfgrens vervangen

Staat er al een erfafscheiding op de erfgrens? Dan mag je jouw buren niet verplichten deze te vervangen. Er staat immers al een functionele scheidsmuur die jullie erven van elkaar scheidt.

Wil je toch een andere erfafscheiding aanleggen? Ga dan in gesprek met je buren. Als zij niet willen meewerken aan de vervanging van de bestaande scheidsmuur, mag je de scheiding op je eigen grond plaatsen. Daar draag je dan zelf de kosten voor. Ook mag je zelf kiezen wat voor erfafscheiding je wilt plaatsen.

Bouwen tegen de erfgrens

Zolang je de erfgrens niet overschrijdt, mag je bouwen tegen de erfgrens. Er is daarbij geen sprake van een minimale afstand.

Omdat het burenrecht beschermt tegen ongewenst uitzicht, mag je niet zomaar een raam plaatsen op de erfgrens. Hier geldt wél een minimale afstand, namelijk van 2 meter.

In sommige gevallen mag je wél een raam plaatsen binnen 2 meter van de erfgrens. Dit zijn de uitzonderingen:

• De muur waar je het raam in wilt plaatsen, grenst aan een openbare weg of water.
• Het uitzicht wordt belemmerd door een muur van 2 meter hoog die zich binnen 2 meter van het raam bevindt. Verder hebben de buren je toestemming gegeven.
• De buren hebben al meer dan 20 jaar geen bezwaar gemaakt tegen de aanwezigheid van een bestaand raam. In dit geval spreken we van verjaring.
• Het raam geeft géén direct uitzicht op het erf van de buren.

Bouwen tegen de scheidsmuur aan

Als je tegen de scheidsmuur aan wilt bouwen, is het belangrijk om vast te stellen om wat voor soort scheidsmuur het gaat.

Gaat het om een gedeelde (mandelige) scheidsmuur? Dan mag je daar tegenaan bouwen zonder toestemming van je buren. Let wel op dat je de muur, en het gebouw waar de muur onderdeel van is, niet beschadigt. Balken en ankers mogen tot exact halverwege de scheidsmuur aangelegd worden. Is de scheidsmuur bijvoorbeeld 30 centimeter dik? Dan mag je tot 15 centimeter balken en ankers aanleggen.

Is de scheidsmuur onderdeel van de woning van je buren? Dan is deze muur eigendom van de eigenaar van die woning en heb je toestemming nodig om er tegenaan te bouwen. Ook als deze muur op de erfgrens of jouw grond staat. Als je een bewijs van een afspraak van erfdienstbaarheid hebt, heb je echter geen toestemming nodig om tegen de scheidsmuur aan te bouwen.

Staat de scheidsmuur op de grond van je buren? Dan mag je hier niet zonder toestemming tegenaan bouwen.

Boom of struik op de erfgrens

Wil je een boom of struik aanleggen in de buurt van de erfgrens? Dan bestaat er een zogenaamde ‘verboden zone’. In deze zone mag je niks planten. Bij een boom is de verboden zone 2 meter van de erfgrens af. Bij een struik gaat het om 50 centimeter.

Soms mag je boom of struik wél in de verboden zone staan. Dit zijn de uitzonderingen:

• De boom of struik staat al meer dan 20 jaar in de verboden zone. In dit geval is er sprake van verjaring en kun je hier geen bezwaar meer tegen maken.
• De boom of struik is lager dan de scheidsmuur.
• De gemeente hanteert andere afstanden voor de verboden zone. Controleer dit altijd bij jouw gemeente.
• De erfgrens wordt gedeeld met een openbare weg of openbaar water. In dit geval bestaat er geen verboden zone.

Regels over de erfgrens en verjaring

Het kan voorkomen dat je, door verjaring, een stuk grond moet afstaan of juist krijgt. Wat betekent dit precies?

Stel je voor dat een bepaald stuk grond oorspronkelijk bij de buren hoort, maar dit stuk al langer dan 20 jaar aan jouw kant van de scheidsmuur staat. Dan wordt dat stuk grond automatisch aan jou toegewezen. Voor je buren geldt hetzelfde.

Er zijn dan wel een paar voorwaarden waar jullie aan moeten voldoen:

• Het stuk grond moet 20 jaar (of langer) in bezit zijn van de eigenaar van het aangrenzende perceel. Je moet dit ook kunnen aantonen, bijvoorbeeld met foto’s en getuigenverklaringen.
• Als een stuk grond een tijdje is onderverhuurd of verpand aan de eigenaar van het aangrenzende perceel, tellen deze jaren niet mee als bezit.
• De oorspronkelijke eigenaar van het stuk grond heeft (meer dan) 20 jaar geen bezwaar gemaakt.