Nalatenschap: Is de legitieme portie nog wel legitiem?

Toen vader op sterven lag, is Kees gebeld door Leonie met de vraag of hij afscheid wilde nemen. Dat wilde hij niet en ook is hij niet op zijn begrafenis geweest. Namens Kees laat ik Leonie weten dat hij wél een beroep doet op zijn legitieme portie nu blijkt dat vader hem heeft onterfd.

Nooit helemaal onterfd

Kinderen hebben een bijzonder positie in het erfrecht. Een kind kan onterfd worden, maar nooit helemaal. Een kind houdt recht op de legitieme portie. Dit is een vordering op de helft van hetgeen hij gekregen had als hij niet zou zijn onterfd. Ook wordt daarbij gekeken naar schenkingen die, in dit geval hun vader, tijdens zijn leven heeft gedaan. Je kunt alleen aanspraak maken op geld, niet op goederen en je moet dit binnen vijf jaar na het overlijden doen.

Legitieme portie nog van deze tijd?

Er gaan steeds meer stemmen op om de legitieme af te schaffen. Het is een oude regeling die nog afkomstig is uit het Romeins recht. Familieverhoudingen zijn losser geworden, we zijn meer geëmancipeerd en willen zelf kunnen bepalen wat er met ons vermogen gebeurt. We zien ook dat de legitieme portie tot veel conflicten leidt. Vaak waren de familiebanden al verstoord geraakt. Veel landen om ons heen hebben de legitieme portie al afgeschaft.

De wet is de wet

Leonie steigert aanvankelijk nog wel. Hoe haalt Kees het in zijn hoofd, hoe durft hij! Een begrijpelijke reactie, maar ze beseft dat de wet dit nu eenmaal bepaalt en werkt uiteindelijk mee. Kees krijgt zijn legitieme portie uitbetaald. Ik feliciteer hem met de uitkomst. Maar toch knaagt het stiekem bij mij wel een beetje: moeten we de legitieme portie afschaffen of niet? Het voorkomt een hoop familieleed bovenop de vaak al verstoorde familieverhoudingen.

*De namen zijn gefingeerd