Is mediation tussen ouders verplicht als zij een geschil hebben over hun kinderen?

Mediationclausule in het ouderschapsplan

In dat ouderschapsplan staat meestal ook een mediationclausule. Daarin staat dat ouders bij een geschil over hun kinderen naar een mediator zullen gaan. Onder de gespreksbegeleiding van de mediator proberen de ouders dan te komen tot een oplossing. Vaak staat er ook in het ouderschapsplan dat de ouders zich pas tot een eigen advocaat en tot een rechter kunnen wenden als de mediation niet slaagt.

Is mediation dan verplicht?

Met deze clausule lijkt het erop dat mediation dus verplicht is. En je niet naar de rechter kan als je niet eerst mediation hebt geprobeerd. Toch is dat niet zo. Mediation is namelijk vrijwillig. Als je niet in mediation wil, hoeft dat niet. Voor mediation is namelijk commitment nodig van alle deelnemers. Mediation is dus niet verplicht. Mediation kan ook niet door een rechter worden opgelegd, mede doordat mediation niet verankerd is in de wet. Je kan de stap naar de mediator dus gewoon overslaan en direct naar een advocaat gaan. Dit wordt ook bevestigd door verschillende uitspraken van rechters.

Mag een advocaat een rechtszaak starten als ouders niet eerst mediation hebben geprobeerd?

Een advocaat is verplicht zich te houden aan Gedragsregels. Eén van die regels houdt in dat een familierecht advocaat altijd op zoek moet gaan naar oplossing voor een geschil, die zo min mogelijk strijd oplevert. De advocaat moet dus eerst onderzoeken of de ouders er samen uit kunnen komen voordat hij of zij een procedure mag starten.

Maar moet die advocaat dan ook mediation voorstellen als de ouders dat zijn overeengekomen? Het antwoord daarop is nee. Als er niet voldoende draagvlak lijkt te zijn voor mediation, hoeft dit niet te worden voorgesteld, zo werd recent geoordeeld door de Raad van Discipline ’s-Gravenhage . In deze tuchtzaak werd een advocaat verweten dat de advocaat een procedure was gestart zonder dat mediation was beproefd. Dit verwijt was onterecht, aldus de Raad.

Conclusie

Mediation tussen ouders is niet verplicht, maar wel raadzaam. Een oplossing die je samen overeenkomt in mediation waar je allebei als ouders achter staat, is veel bestendiger dan een eenzijdige beslissing van een rechter waar je misschien allebei niet blij van wordt. Mediation is ook sneller, goedkoper en leidt tot minder escalatie. En dat is beter voor de kinderen.