NOW even niet slapen voor UWV

De uitvoering van de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (‘NOW’) stelt het UWV voor een megaklus vanaf begin april. Maar daar blijft het niet bij voor de uitkeringsinstantie. Op 1 april startte namelijk de periode dat werkgevers compensatie kunnen aanvragen voor betaalde transitievergoedingen na beëindigde slapende dienstverbanden. Alle hens aan dek dus. Een van de economische maatregelen die het kabinet op 17 maart jl. aankondigde om werkgevers te helpen in onze nieuwe werkelijkheid, is de NOW: de nieuwe tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid. Met deze maatregel kunnen ondernemers bij een omzetverlies van minimaal 20% de loonkosten tot maximaal 90% vergoed krijgen. 6 april jl. om 9:00 uur opende het NOW-loket en vanaf dat moment kunnen ondernemers een aanvraag voor vergoeding van de loonkosten indienen bij het UWV, die de NOW gaat uitvoeren. Er werden tienduizenden, mogelijk honderdduizend aanvragen verwacht. Nadat het loket twee uur was geopend stond de teller al op ruim 12.000 aanvragen. Een megaklus voor de uitvoeringsorganisatie. Maar daar blijft het niet bij. 1 april a.s. opende namelijk ook het loket waar werkgevers compensatie kunnen vragen voor betaalde transitievergoedingen na beëindigde slapende dienstverbanden. Dat zijn nog eens tienduizenden aanvragen. April 2020 wordt voor UWV de drukste maand ooit.

Hausse aan geschillen

De hausse aan aanvragen voor beide regelingen werpt niet alleen de vraag op of de systemen van het UWV voldoende zijn ingericht om dit alles vanaf begin april aan kan en of er voldoende mankracht is om die tienduizenden aanvragen snel en adequaat te behandelen (en honoreren). Naar verwachting zal de inhoudelijke beoordeling tot geschillen leiden bij zowel beoordeling van de ‘NOW’ als de beoordeling voor compensatie van de transitievergoeding bij slapende dienstverbanden.

Onwerkelijk inhoudelijke vragen

Het zijn overwegingen die in deze periode van corona soms onwerkelijk inhoudelijk klinken, maar ten aanzien van deze slapende dienstverbanden gaat het dan om een aantal situaties. Heeft een werkgever in de ogen van het UWV bijvoorbeeld wel voldoende re-integratie inspanningen verricht? Hoe beoordeelt het UWV werkgevers die gerechtelijk al zijn veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding omdat zij – ondanks verzoeken van de werknemer – niet hebben meegewerkt aan het beëindigen van de arbeidsovereenkomst? Maar ook is de vraag relevant of de compensatie zal vallen onder de systematiek van de ‘oude’ Wet werk en zekerheid of de ‘nieuwe’ Wet arbeidsmarkt in balans is uitermate relevant, gezien de impact op de hoogte van compensatie voor werkgevers. Naast technische vragen over het al dan niet meenemen van variabele componenten als toeslagen en bonussen zullen dit soort vragen opkomen.

De toelichting van minister Koolmees op de NOW heeft onder meer duidelijkheid gecreëerd over de omgang met omzetdaling op concernniveau en over wat wordt verstaan onder ontslag dat wordt gebaseerd op bedrijfseconomische omstandigheden. Maar ten aanzien van de NOW zijn nog wel steeds allerlei geschillen te verwachten. Wanneer tellen bijvoorbeeld incidentele bonussen wel mee voor de loonsom en wanneer niet? Hoe zit het met starters die in 2019 nog niet bestonden, maar nu wel kampen met omzetverlies? En waarom wordt voor bepaling van de omzetdaling een vergelijking gemaakt met 25% van de omzet van 2019?

Van aanvraag naar geschil naar bezwaar & beroep

Stuk voor stuk vragen die niet op voorhand zijn te beantwoorden. Gezien de grote aantallen waar het om gaat, kan een aanzienlijk aantal geschillen worden verwacht tussen het UWV en individuele werkgevers en ondernemingen. Met, op het moment dat werkgevers zich niet kunnen vinden in het oordeel van het UWV, aansluitend vele bezwaar- en beroepsprocedures. De afdeling bezwaar en beroep van het UWV kan dus eveneens zijn borst nat maken!

Wat als het vastloopt?

Het UWV staat dus aan de vooravond van zijn drukste periode ooit. Hopelijk blijven de systemen overeind, is er voldoende mankracht om de tienduizenden aanvragen te beoordelen en staan er een tevens goed bemande afdelingen bezwaar en beroep in de startblokken om de hausse aan te verwachten bezwaren in behandeling te nemen. Maar regeren is vooruitzien. Dus het zou goed zijn als bij het UWV – en daarachter het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en daar weer achter de Tweede Kamer – wordt nagedacht over maatregelen om te voorkomen dat de afhandeling van deze twee uitermate belangrijke regelingen voor werkgevers én werknemers niet bij aanvang al leiden tot opstoppingen.

Trouw publiceerde ook over dit onderwerp.

Disclaimer

Dit blog schetst de algemene regels en uitgangspunten. Uiteraard kan er in specifieke situaties sprake zijn van uitzonderingen. Heeft u vragen over dit onderwerp of uw specifieke situatie, dan kunt u altijd contact opnemen met een van onze specialisten.