blog
Een nieuwe kijk op uitkeringsgeschillen
Het ontvangen van een te hoge uitkering kan voor velen een zorgwekkende situatie zijn, met de verplichting om het teveel ontvangen bedrag terug te betalen. Voorheen werd deze regel strikt toegepast, met weinig ruimte voor uitzonderingen. Maar recente ontwikkelingen wijzen op een verandering in aanpak.
De Centrale Raad van Beroep (CRvB) heeft een belangrijke uitspraak gedaan in een zaak tegen het UWV die het speelveld verandert voor uitkeringsgerechtigden. Volgens deze uitspraak moeten uitkeringsinstanties nu niet alleen naar de wet kijken, maar ook naar de oorzaken van het teveel uitbetaalde bedrag. Is de fout te wijten aan het handelen van de instantie zelf? Zo ja, dan kan dit reden zijn om (gedeeltelijk) af te zien van terugvordering.
Uitspraak kan grote gevolgen hebben voor UWV en andere uitkeringsinstanties
De impact van deze uitspraak kan aanzienlijk zijn, niet alleen voor het UWV, maar ook voor andere uitkeringsinstanties zoals gemeenten en de Sociale Verzekeringsbank. Het terugvorderen van te hoge uitkeringen zie je bijvoorbeeld ook bij bijstandsuitkeringen door de gemeente of via de Sociale Verzekeringsbank, zoals de AOW en kinderbijslag. Het besluit kan zelfs van toepassing zijn op pensioenkwesties.
Deur open voor herziening van zaken
Hoewel de uitspraak geen hard recht op terugbetaling geeft, kan het wel deuren openen voor herziening in bepaalde zaken. Elk geval zal individueel worden beoordeeld. Het UWV heeft een groot aantal vergelijkbare zaken die nog niet waren afgesloten aangehouden in afwachting van deze uitspraak. In die zaken passen ze de uitspraak toe. De uitspraak geldt vanaf nu en niet voor oude gevallen waarin besluiten al definitief zijn.
Stap in goede richting voor een menselijk uitkeringsstelsel
Deze verschuiving in perspectief biedt hoop voor diegenen die zich geconfronteerd zien met terugvorderingen van te hoge uitkeringen. Hoewel het proces van herziening enigszins complex kan zijn, is de mogelijkheid tot coulance een stap in de goede richting voor een meer rechtvaardig en menselijk uitkeringsstelsel. Het biedt meer ruimte voor de menselijke maat en te kijken naar het eigen handelen van de instanties én de financiële, sociale en psychische gevolgen daarvan voor de betrokkenen.
Joris Spiekker
Als jurist sociaal-zekerheidsrecht sta ik zowel ondernemers als particulieren bij in geschillen tegen de verschillende overheidsinstanties. Ik adviseer en procedeer op het terrein van uitkeringen: bijvoorbeeld de Wia, Zw en b...
Meer artikelen van Joris Spiekker