Mag je zelf kiezen waar je werkt? Vijf vragen over thuiswerken op een rij

1. Mag je in Nederland zelf kiezen waar je werkt?

Officieel niet. Het wetsvoorstel ‘Wet werken waar je wilt’ werd eind september 2023 verworpen door de Eerste Kamer, ondanks eerdere goedkeuring door de Tweede Kamer. Dat is ook wel logisch want arbeidsrechtelijke zaken horen thuis in een cao, niet in een wet. Werkgevers en werknemers moeten dit samen bepalen, niet de overheid.

2. Kan een baas verplichten dat je naar kantoor te komt?

Ja, een werkgever kan officieel eisen dat een werknemer naar kantoor komt. Werknemers mogen wel een aanpassing van de werkplek vragen, maar een werkgever mag dit zonder uitleg weigeren.

3. Heeft de toename van thuiswerken tijdens de coronapandemie geen precedenten geschapen?

Sinds de coronapandemie zijn veel mensen gewend geraakt aan thuiswerken en ik zie ook vaak dat er onderhandeld wordt over thuiswerken bij het bespreken van contracten. Flexibiliteit wordt soms belangrijker gevonden dan salaris. In de huidige krappe arbeidsmarkt hebben werknemers meer onderhandelingsruimte. Het is wel belangrijk om thuiswerkafspraken zwart op wit te zetten.

4. Zijn er al uitspraken van rechters over thuiswerken?

Er zijn weinig rechtszaken geweest waarin werknemers daadwerkelijk verplicht werden om naar kantoor te komen. Rechtszaken schaden vaak de arbeidsverhouding. Veel mensen zijn tijdens de coronaperiode verhuisd naar goedkopere regio’s, omdat thuiswerken toen mogelijk was. Nu vragen steeds meer werkgevers om regelmatig naar kantoor te komen, bijvoorbeeld de helft van de week, voor teambuilding en creativiteit. Dit kan extra reistijd betekenen voor werknemers die verder weg wonen. Werkgevers hoeven deze reiskosten overigens niet te vergoeden als de werknemer bij aanvang van de baan dichterbij woonde.

5. Wat is belangrijk om te weten voor werkgevers en werknemers over rechten en plichten over thuiswerken?

Maak in ieder geval heldere afspraken en probeer begrip te hebben voor elkaar. Thuiswerken is genormaliseerd en kan voordelen opleveren, zoals minder filestress en meer productiviteit. Zorg ervoor dat afspraken over thuiswerken duidelijk zijn vastgelegd.

Thuiswerken moet je zorgvuldig bespreken en vastleggen. Het biedt flexibiliteit en kan bijdragen aan een betere werk-privébalans, maar er is geen recht op thuiswerken. En vergeet niet, er zijn voordelen aan werken op kantoor. Voor jongere werknemers is het belangrijk om rolmodellen te hebben. Ervaren hoe andere collega’s te werk gaan, problemen oplossen en hoe je met elkaar omgaat. Als iedereen alleen vanuit hun eigen thuisomgeving werkt, kunnen belangrijke vaardigheden verloren gaan.

In de Telegraaf beantwoordde ik vragen over thuiswerken. Je leest hier het artikel.